Saturday, September 3, 2011

Các công đoạn chính của công nghệ sơn mài

Có thể nói công nghệ sơn mài chỉ có nguyên lý chung nhưng khác biệt trong kinh nghiệm, kỹ thuật của từng cá nhân, từng gia đình cũng như nó được biến đổi kỹ thuật làm tranh khác với làm tượng, lại khác với trang trí đồ vật, sơn phủ hoàng kim... Có thể chia làm một số công đoạn chính sau: bó hom vóc, trang trí, mài và đánh bóng.
Tranh sơn mài


Bó hom vóc

Việc hom bó cốt gỗ (đồ vật cần sơn) ngày xưa thường được người làm sử dụng giấy bả, loại giấy chế từ gỗ dó nên rất dai, có độ bền vững hơn vải. Cách bó hom vóc được tiến hành như sau: dùng đất phù sa (ngày nay người thợ có thể dùng bột đá) trộn sơn ta giã nhuyễn cùng giấy bản rồi hom, chít các vết rạn nứt của tấm gỗ. Mỗi lớp sơn lại lót một lớp giấy (hoặc vải màn) sau đó còn phải đục mộng mang cá để cài và gắn sơn cho các nẹp gỗ ngang ở sau tấm vóc (ván gỗ) để chống vết rạn xé dọc tấm vải. Sau đó để gỗ khô kiệt mới hom sơn kín cả mặt trước, mặt sau. Công đoạn này nhằm bảo vệ tấm vóc không thể thấm nước, không bị mối mọt, không phụ thuộc môi trường làm gỗ co ngót. Xử lý tấm vóc càng kỹ, càng kéo dài tuổi thọ cho đồ vật cần sơn, mỗi tác phẩm sơn mài có tuổi thọ 400-500 năm.



Trang trí

Khi có được tấm vóc nói trên (hoặc các mô hình chạm khác bình hoa, các bộ đồ khác), người chế các món đồ phải làm các công đoạn gắn, dán các chất liệu tạo màu cho tác phẩm trước tiên như: vỏ trứng, mảnh xà cừ, vàng, bạc...sau đó phủ sơn rồi lại mài phẳng, tiếp đến dùng màu.

Với kỹ thuật sơn phủ tượng và đồ nội thất như: hương án, hoành phi, câu đối... người thợ phải làm trong phòng kín và quây màn xung quanh để tránh gió thổi các nguyên liệu: quỳ vàng, quỳ bạc, tránh bụi bám vào nước sơn còn ướt.

Mài và đánh bóng

Vì dầu bóng đã pha màu để vẽ nên độ bóng chìm trong cốt màu tạo thành độ sâu thẳm của tranh, do đó sau mỗi lần vẽ phải mài. Người xưa sử dụng lá chuối khô làm giấy nháp. Đến nay, nguyên tắc đánh bóng tranh lần cuối chưa có gì thay thế phương pháp thủ công vì loại tranh này không được phép phủ dầu bóng. Đó chính là điểm độc đáo của tranh sơn mài. Sự thành công của một bức tranh sơn mài phụ thuộc rất lớn vào công đoạn sau cùng. Có một số thứ để mài và đánh bóng như: than củi xoan nghiền nhỏ, tóc rối, đá gan gà v.v..

The stages of lacquer technology

Technology to make  lacquer painting  is only general principles but differ in experience, technique of each individual, each family as it is transformed by painting techniques to make objects , different from the ornamented material coating the golden ... May be divided into several stages are: bunch of cuttings size, decoration, and polished.

announced today stature

The wood core bundle hom (objects to paint) used to be on the baits to use paper, paper made from wood that should very long, with durable than fabric. How hom bundle size are as follows: use alluvial (today's workers can use the stone powder) mixed with finely painted paper we departed and the hom, Chít the cracks of the wood. Each re-lined coat a layer of paper (or cloth) and then also have to install perforated dream gills and add paint to the wood brace in the horizontal body panels (plywood) to prevent stretch marks across the fabric tore. Then the dried wood to seal the new hom paint the front, back. This step to further protect the body panels may not waterproof, no termite, regardless of environment on wood shrinkage. Handling of stature as well, the longer life span for things to paint, lacquer work every life 400-500 years.

Decoration

When the broken body above (or touching other models vase, the other sets), the preparation of items to add to the stage, the material paste coloring to work first as an eggshell piece og mother of pear , gold, silver ... then painted flat and then grinding, followed by color.
With the coating technique and furniture such as insence , horizontal broard, sentence... workers do in a closed room and gather around the screen to prevent wind blown materials: gold kneel, kneeling, silver, dust sticking to the paint is still wet.

Grinding and polishing

As for colored varnish was painted gloss remains submerged in the depths of color made up of pictures, so after each drawing to grind. The ancients used dried banana leaves scrap paper. Until now, the principle of competition was last polished by no means replace manual methods because of this competition is not allowed the varnish. That is the unique point of lacquer. The success of a lacquer painting depends greatly on the final stage. There are some things to grinding and polishing, such as teak wood charcoal grilled, hair disorder, chicken liver stones and so on.

View video clip:

2 comments:

  1. Anonymous1:15 PM

    ve tranh son mai phai bo ra nhieu cong suc that

    ReplyDelete
  2. Anonymous1:58 PM

    wa, lam tranh son mai cong phu wa ta

    ReplyDelete